http://www.racocatala.com/catalunyacymru/amryw/1_vortaroy/geiriadur_catalaneg_cymraeg_LLOP_ci_1730k.htm

Y Tudalen Blaen / Pàgina principal

..........1863k Y Porth Cymraeg / La porta en gal·lès

....................0009k Y Gwegynllun / Mapa de la web

..............................1798k Geiriaduron / Diccionaris

........................................1794k Geiriaduron ar gyfer siaradwyr Cymraeg / Diccionaris per als gal·lesoparlants

..................................................0379k Mynegai i’r Geiriadur Catalaneg / Índex del diccionari català

............................................................y tudalen hwn / aquesta pàgina:


..






 

Gwefan Cymru-Catalonia
La Web de Gal
·les i Catalunya

Geiriadur Cataloneg-Cymráeg
(ar gyfer siaradwyr Cymráeg)

Diccionari català-gal
·lès
(per gal
·lesoparlants)


CIA-CIVISME

 Adolygiad diweddaraf
Darrera actualització

2005-03-31 :: 2005-04-15

 


cia
1
asgwrn y clun

cianur
1
súanid

ciàtic
1
clunol

ciàtica
1
gwynegon y glun

cicatritzar
1
creithio = peri i ffurfio craith
El temps cicitritza tots els mals Amser yw'r meddyg gorau ("amser a greithia’r holl ddrygiau")

cicatritzar-se
1
creithio, crachennu, mynd yn graith
deixar-li un cicatriu (a alguna cosa) creithio’ch (rhywbeth) (“gadael craith i chi yn...”)

cicatriu
1
craith, crachen

cicerone
1
tywysydd

cicle
1
cylchred
2
cyfres (o ddarlithoedd)
3
(prifysgol) blwyddyn
4
(addysg) tymor
5
  cyfnod
La sortida del nou president al balcó va marcar el començament d’un nou cicle de govern a Catalunya
Roedd ymddangosiad yr arlywydd newydd ar y bálconi yn nodi cychwyn cyfnod newydd yn llywodraeth Catalonia

cíclic
1
cylchredol

ciclisme
1
seiclo
2
rasio beiciau

ciclista
1
seiclwr, seiclwraig

cicló
1
cylchwynt, seiclon

ciclop
1
Seiclops

cicuta
1
cegiden

cicuta menor
1
(Aethusa cynapium) gwyn y cloddiau, y gegiden leiaf

CIEMEN
1
Centre Internacional d'Estudis de les Minories Etniques Canolfan Rhyngwladol er Efrydiau ar Leiafrifau Ethnig

ciència
1
gwyddoniaeth
ser un pou de ciència bod yn wyddoniadur ar ddwy droed
2
saber alguna cosa de ciència certa gwybod (rhywbeth) i sicrwydd, gwybod (rhywbeth) yn bendant

ciència-ficció
1
ffuglen wyddonol

cient
1
cient a yn llawn wybod fod

científic
1
gwyddonol

científic
1
gwyddonwr

científica
1
gwyddonwraig

cientment
1
yn ymwybodol, a gwybod hynny

cigala
1
(Cicada plebeja) cricsyn y coed
2
(Scyllarus arctus) (math o gimwch Môr y Canoldir)
3
pidyn, cal, gwialen, llosten, coc

cigaló
1
gwydraid o wirod
veu de cigaló llais cryg (o ganlyniad i fod yn yfwr diodydd alcoholaidd)

cigar
1
sigâr

cigarrera
1
ces sigaréts, ces sigarau

cigaret
1
sigarét

cigarreta
1
sigarét

cigne
1
alarch
2
cant del cigne cân alarch

cigni
1
(cymhwysair) alarch, elyrch

cigonya
1
storc
cigonya blanca (Ciconia ciconia) ciconia gwyn
cigonya negra (Ciconia nigra) ciconia du
 
2
handlen

cigonyal
1
crancsiafft

cigró
1
gwycbysen, pysen y llygod - o’r planhigyn gwycbys (Cicer arietinum)
2 Ciuró (=
Cigró) cyfenw

cigronera
1
(Cicer arietinum) planhigyn gwycbys

cili
1
blewyn llygad
2
ciliwm
3
ffílament

cilici
1
crys rhawn

cilindre
1
silindr
2
rholer

cilíndric
1
silindrig, silindraidd

cim
1
(mynydd) copa
2
(pren) brig
3
top
4
al cim de ar ben
5
fer el cim dringo i ben y mynydd

cimal
1
cangen = prif gangen [pren]

cimbal
1
sumbal

cimbell
1
llith (i ddenu adar)
2
abwyd, llith, baet

címbric
1
Cymreig, Cymráeg

címbric
1
Cymráeg

cimbori
1
sylfaen (cromen)

ciment
1
sment
2
concrid
bigues de ciment trawstiau concrid
2
ciment armat concrid cyfnerthedig

cimentar
1
smento

cimera
1
uwchgynhadledd
2
(helm) crib, tusw, siobyn

cinabri
1
carreg goch, sínabar

cinc
1
pump
2
pumed /dyddiad/
el cinc de maig y pumed o Fai
3 les cinc pump o'r gloch
a les cinc am bump o'r gloch
4
rhif pump

cinc-cents
1
pum cant
2
rhif pum-cant

Cinctorres
1
trefgordd (el Ports de Morella)

cine
1
sínema; (ar lafar: pictiwrs)

cineasta
1
ysgrifennwr sgriptiau
2
cynhyrchydd ffilmiau
3
gweithiwr ym myd ffilmiau

cine-club
1
clwb ffilmiau, clwb sínema

cinegètic
1
(cymhwysair) hela

cinegètica
1
la cinegètica hela, helwriaeth

cinema
1
sínema = celfyddyd
2
fer cinema gwneud ffilmiau
3
bod yn actor
4
anar al cinema mynd i'r sínema
5
sínema = lle
6
cinema d'art i assaig ffilmiau anfasnachol
7
cinema mut ffilmiau mud

cinemàtic
1
(cymhwysair) y sínema

cinemàtica
1
sínema = gwneud ffilmiau

cinematògraf
1
taflunydd
2
sínema = lle

cinematogràfic
1
sínema

cinematografia
1
gwneud ffilmiau
2
ffilmiau

cinerari
1
lludlyd

cinètic
1
cinetig, symudol

cinètica
1
cineteg

cingla
1
cengl

cingla
1
cenglu

cinglada
1
chwipiad
2
cerydd

cinglar
1
chwipio

cingle
1
craig, dibyn

cínic
1
sinicaidd
2
digywilydd

cinisme
1
siniciaeth
2
hyfdra

cinquagesma
1
y Grawys

cinquanta
1
hanner cant, pum-deg
cinquanta-un, cinquanta-una 51;
cinquanta-dos, cinquanta-dues 52;
cinquanta-tres 53;
cinquanta-quatre 54;
cinquanta-cinc 55;
cinquanta-sis 56;
cinquanta-set 57;
cinquanta-vuit 58;
cinquanta-nou 59;
2
rhif pum deg, rhif hanner cant

cinquantè
1
hanner-canfed, pum-degfed

cinquantè
1
hanner-canfed ran, pum-degfed ran

cinquantena
1
hanner cant
una cinquantena rhyw hanner cant
una cinquantena de nens rhyw hanner cant o blant
2
(oedran) pum-deg
La Rosa ja ha tombat la cinquantena ("mae Rosa wedi troi yn barod y pum-deg") Mae Rosa dros ei hanner cant erbyn hyn

cinquè
1
pumed
al cinquè pis = ar y pumed llawr

cinquè
1
pumed ran

cinta
1
tâp
2
rhuban
3
stribedyn
4
cinta per a impresora rhuban argraffydd
5
cinta aïllant tâp ynysu
6
cinta mètrica tâp mesur
7
cinta adhesiva tâp gludog
8
(ras) cinta d'arribada tâp gorffen
9
(ras) cinta de meta tâp gorffen
10
rîl [cinema/sínema]
11
cinta transportadura cludfelt

Cinta
1
[enw merch]

cintura
1
gwasg = meinedd neu ganol corff

cinturó
1
gwregys (ar lafar: hefyd belten)
2
estrènyer-se el cinturó tynháu'r gwregys
3
cinturó de seguritat gwregys diogelwch
4
gwregys = cylch, ardal
5
cinturó industrial gwregys diwydiannol
6
cinturó de ronda cylchffordd

cinyell
1
gwregys
2
sash

Cirat
1
trefgordd (l'Alt Millars) Cirat

circ
1
amffitheatr
2
syrcas
circ ambulant syrcas deithiol

circuit
1
llwybr
2
cylched
3
circuit intergrat cylched gyfannol
4
circuit tancat cylched gau (teledu)
5
cylchedd, amgylchedd
6
(chwaraeon) cylch, trac
7
curt circuit cylched pwt, cylched byr

circulació
1
cylchrediad
2
posar en circulació rhoi mewn cylcrediad
3
traffig
4
traffig = symudiad traffig
“Tancat a la circulació” ”Ar Gau i Bob Cerbyd”
5
de gran circulació â llawer o draffig
6
gyrru

circular
1
crwn
2
dwyffordd (tocyn)
3
crwn (taith)
4
sydd yn troi mewn cylch, diderfyn
debat circular dadl ddiderfyn

circular
1
cylchredeg
2
mynd (traffig)
un vehicle que circulava per la carretera N-II a l'altura de Torre de Segre
cerbyd a elai ar hyd y briffordd N-2 yn Torre de Segre
3
rhedeg (trên, bws/bys)
4
gyrru, dreifio / dreifo
circular per la dreta gyrru ar yr ochr dde
5
(si) mynd ar led

circular
1
(berf heb wrthrych) mynd o gwmpas
2
(berf heb wrthrych) mynd ar led (newydd, si)
3
(berf heb wrthrych) symud, cerdded
Circuleu! Ewch yn eich blaen! Peidiwch ag aros!
4
fer circular lledaenu (si)
5
fer circular peri i symud yn eu blaen (pobl)
6
fer circular pasio o gwmpas (potel)

circulatori
1
cylchredol

circumcidar
1
enwaedu

circumcís
1
wedi ei enwaedu

circumcisió
1
enwaediad

circumdar
1
amgylchynu

circumferència
1
(y llinell) cylchyn
2
(mesur) cylchedd
3
Té una certa circumferència (ysmaldod) Mae e dipyn bach y dew 

circumflex
1
acen grom

circumloqui
1
cylchymadrodd

circumscripció
1
dosbarth = rhan o wlad, rhanbarth
2
is-ddosbarth = rhan o ranbarth
3
(gweinyddiaeth) circumscripció administrativa ardal, dosbarth, rhanbarth
4
etholaeth

circumscriure
1
amgylchu

circumspecció
1
gocheliad, gwyliadwriaeth

circumspecte
1
gwliadwrus

circumstància
1
amgylchiad
2
circumstàncies atenuants amgylchiadau sy'n lleiháu'r bai
3
circumstàncies agreujants amgylchiadau sydd yn gwaethygu'r bai
4
en les circumstàncies actuals (adf) yn y sefyllfa sydd ohoni,
fel mae pethau ar hyn o bryd
5
en aquesta circumstància yn hyn o beth
6
en tal circumstància mewn sefyllfa o'r fath
7
estar a l'alçada de les circumstàncies ymateb i’r gofynion, bod yn deilwng o’r achlysur , gwneud cyfiawnder â’r dasg
8
en consideració de les circumstàncies o ystyried, a chysidro, ac ystyried yr amgylchiadau, dan yr amgylchiadau
9
en vista de les circumstàncies erbyn ystyried, erbyn meddwl, gan ystyried popeth / o ystyried popeth / ac ystyried popeth
10
aprofitar la circumstància achub ar y cyfle
11
circumstàncies de la vida troeon bywyd, helyntion bywyd

circumstanciadament
1
o ystyried, a chysidro, ac ystyried yr amgylchiadau, dan yr amgylchiadau

circumstancial
1
amgylchiadol
2
dros dro, ffordd ’gosa (ateb i broblem)
3
dros dro (cytundeb)

circumstant
1
amgylchynol
2
presennol (person)

circumstant
1
gwykiar, un sydd yn bresennol mewn lle

circumval·lació
1
(gweithred) muro i mewn
2
amglawdd
Passeig de la Circumval·lació “Heol yr Amglawdd” (yn ninas Barcelona, ar un ochr i’r sw)
3
cylchffordd
4
ffordd osgói

Cirer
1
cyfenw (= cirerer pren ceirios duon, Prunus avium)
 
 

cirera
1
ceiriosen
La cirera té el cor trist i la cara alegre (Dywediad) Mae gan geiriosen galon drist a wyneb hapus
Temps de cireres, temps d'escorballs.
(Dywediad) Tymor ceirios, tymor môr-frithyllod duon
Les cireretes, d'una a una, pel maig, i pel juny a grapats. (Dywediad) Y ceirios bach, o un i un ym mis Mai, ac yn glystyrau ym mis Mehefin
Quan les cireres es poden menjar, jo dic "Confiteor Deo" (Dywediad) Pan ellir bwyta’r ceirios, dywedaf “Confiteor Deo”
Cada cosa per son temps, i pel maig cireretes (Dywediad) Popeth yn ei bryd, ac ym mis Mai ceirios
De les cireres als naps tot va en gran; dels naps a les cireres tot són penes. (Dywediad) O dymor y ceirios hyd at dymor y maip, mae popeth o faintioli mawr; o dymor y maip hyd at dymor y ceirios mae’n fain arnom (“O’r ceirios i’r maip, mae poeth yn mynd ar raddfa fawr; o’r maip i’r ceirios, mae’r cwbl yn boenau”)

2
remanar les cireres bod yn rheoli / gofalu (“troi’r ceirios”)

cirerar
1
perllan geirios

cirerer
1
pren ceirios = coeden; pren ceirios duon (Prunus avium)
2
pren ceirios = deunydd
3 cirerer americà (Prunus serotina) pren ceirios hwyrddail

cirerola
1
pren rhyfon mynydd (Ribes alpinum)


ciri
1
canwyll (= canwyll fawr)
2
dret com un ciri stiff fel procer, stiff fel pren, stiff fel bwcram
encarcarat com un ciri
stiff fel procer, stiff fel pren, stiff fel bwcram
3
sortir amb un ciri trencat dod allan â rhyw sylwadaeth hyf
4 ciri pasqual cannwyll fawr a fendithir noswyl y Pasg

cirial
1
cannwyll orymdeithiol = cannwyll fawr at orymdeithiau eglwys

cirier
1
canhwyllbren

ciríl·lic
1
Surulaidd

cirrocúmulus
1
traeth awyr, sirro-cwmwlws

cirrostratus
1
cymylau boliog, sirro-stratws

CIRIT
1
Comissió Interdeparamental de Recerca i Innovació Tecnològica Comisiwn Rhyng-adrannol er Ymchwil a Newyddiannu Technolegol

cirrosi
1
ymgreithiad yr afu/iau, sirosis

cirrus
1
cymylau gwallt y forwyn, cymylau blew geifr, sirrws

cirurgia
1
llawdriniaeth
2
cirurgia estètica lawdriniaeth blastig

cirurgià
1
llaw-feddyg

cisa
1
torri (metel)
2
(darn arian) torri, tocio, clipio
3
mân-lladrad
4
mân-lladrata

cisalla
1
siswrn (at fetel)
2
gílotîn papur

cisar
1
tocio
2
(metel) torri
3
embeslu
4
twyllo

Ciscu
1
forma curta del nom Castileg Francisco
2 En Ciscu Enw difrïol am yr unben Castilaidd Francisco Franco
En Ciscu hauria durat tres dies si no hagués estat pels capellans
Fe fyddai Franco wedi para lai nag wythnos (“dri diwrnod”) onibái am yr offeiriaid

cisell
1
cyn, gaing

cisellador
1
cerfluniwr
2
naddwr cerrig

cisellar
1
ceingio

cisma
1
rhwyg (eglwys)
2
rhwyg (pleidiau gwleidyddol)
3
anghytundeb

cismàtic
1
helbulus

cist
1
creigros

cista
1
cist = bocs pren at gadw gwrthrychau defodol ymhlith y Rhufeiniad a'r Groegwyr

cistell
1
basged
2
ordre del cistell Urdd Sistersaidd

cistella
1
basged = basged fawr
2
basged (chwaraeon)

Cistella
1
trefgordd (l'Alt Empordà)

cisteller
1
basgedwr =gwneuthurwr basgedi

Císter
1
Urdd Sistersaidd

cistersenc
1
Sistersiad

cisterna
1
seston, dyfrgist, sistern

cistitis
1
lid y bledren

cistostomia
1
sustótomi

cita
1
apwyntment (meddyg, deintydd)
2
cytundeb i gwrdd â ffrind neu ffrindiau
3
cyfarfod; lle cwrdd
4
oed (rhwng cariadon)
Com va anar la cita? Sut oedd yr oed?
5
anar a una cita cadw oed
6
acudir a una cita cadw oed
7
faltar a una cita methu â chadw oed
8
tenir una cita amb bod oed gan un â

citació
1
gwys
2
(llenyddiaeth) dyfyniad
3
cyfeiriad
4
citació judicial llythyr gwys-dan-boen, subpoena

citar
1
gwneud apwyntment â
2
dyfynnu
3
gwyso

citara
1
sither

citerior
1
nes (cf is mewn enwau cantrefi - Is Conwy, etc)

citologia
1
celloleg, cutoleg

citoplasma
1
cutoplasm

cítric
1
sitrig
àcid cítric asid sitrig

CiU
1
Convergència i Unió (plaid wleidyddol yn Nhywysogaeth Catalonia)

ciuró
1
ffacbysen (Cataloneg yr Ynysoedd) [= cigró]

ciutadà
1
dinesig, dinas (cymhwysair)

ciutadà
1
dinesydd = unigolyn y mae hawl arno gan wladwriaeth
2
ciutadà honorari rhyddfreiniwr
3
dinesydd = un sy'n byw mewn dinas
4
ciutadans trigolion
5
etholwr; unigolyn; person

ciutadania
1
la ciutadania y dinasyddion; y bobl gyffredin, y werin
Hi ha un descontent general a la ciutadania Mae’r bobl gyffredin yn teimlo’n anfodlon (“mae anfodlonrwydd cyffredin i’r dinasyddion”)
2
dinasyddiaeth

ciutadella
1
gwylfa = tŵr gwyl, twtil
2
dinasgaer

Ciutadella
1
trefgordd (Menorca)

Ciutadilla
1
trefgordd (l'Urgell)

ciutat
1
tref (tre')
2
dinas
3
dinas : gran ciutat

Ciutat
1
prifddinas Mallorca (hefyd: Palma)

Ciutat
1
= tref
2
la Ciutat Comtal Barcelona (yn llythrennol, y ddinas iarllaidd, hy, dinas a fu ym meddiant iarll)
3
ciutat dormitòria tref noswyl
4
ciutat universitària campws
5
casa de la ciutat neuadd y dref
6
a ciutat yn y dref
viure a ciutat byw yn y dref
7
ser a ciutat bod wedi mynd i'r dref, bod oddi cartref
8
gwladwriaeth dref

Ciutat Vella
1
Yr Hen Ddinas, ardal yng nghanol Barselona
a Ciutat Vella yn yr Hen Ddinas

civada
1
ceirch

civadar
1
cae ceirch

civader
1
bàg ceirch

civera
1
berfa law
2
cludwely, gwely cludo, elorwely, stretsier

civeta
1
cathfwsg

cívic
1
dinesig
2
instrucció cívica astudiaethau dinesig

civil
1
sifil
2
anfilwrol
3
dret civil cyfraith sifil, cyfraith gwlad, cyfraith wladol
casar-se pel civil priodi mewn swyddfa gofrestru
4
guerra civil rhyfel cartref
5
població civil sifilwyr
6
moesgar

7 la societat civil y werin bobl, y bobl gyffredin a’i cymdeithasau / clybiau / sefydliadau ayyb sydd yn mynegi barn y werin yn answyddogol, ar wahân i’w cynrychiolwyr yn y pleidiau gwleidyddol
Aquesta és la qüestió catalana per excel.lència avui: on és la societat civil?
(El Punt 2004-01-22)
Dyma’r cwestiwn mwyaf un heddiw – ble mae’r werin bobl?

civilitat
1
moesgarwch

civilització
1
gwareiddiad

civilitzar
1
gwareiddio

civisme
1
gweithredu er lles y ychoedd
2
gwladgarwch
 
 
 



 
 

darreres actualitzacions - adolygiadau diweddaraf - 25 05 2001 :: 2003-11-29 :: 2003-12-05 :: 2004-01-11 :: 2004-01-20 :: 2005-02-04

Ble'r wyf i? Yr ych chi'n ymwéld ag un o dudalennau'r Gwefan "CYMRU-CATALONIA"
On sóc? Esteu visitant una pàgina de la Web "CYMRU-CATALONIA" (= Gal·les-Catalunya)
Weørr am ai? Yuu ørr vízïting ø peij frøm dhø "CYMRU-CATALONIA" (= Weilz-Katølóuniø) Wébsait
Where am I?
You are visiting a page from the "CYMRU-CATALONIA" (= Wales-Catalonia) Website